PIGUŁY, czyli doustne hormonalne środki antykoncepcyjne

Pigułki antykoncepcyjne są najskuteczniejszymi obezpładniaczami. Ich skuteczność sięga 0,07 (czyli na 100 kobiet stosujących niektóre piguły 0,07 kobiety zajdzie w ciążę, czyli tyle, co nic. A i to najczęściej spowodowane jest błędem kobiety, a nie metody. Zdolność do płodzenia dzieci wraca natychmiast po ich odstawieniu. Najtańsze pigułki kosztują kilka złotych i wystarczają na miesiąc. Na rynku jest dostępnych kilkanaście preparatów.


Ja nie jestem ich entuzjastą i jeśli nie istnieją po temu wskazania, nie na miejscu Pań nie sięgałbym po nie zbyt pochopnie tylko dlatego, że są wygodne i skuteczne. Choć nauka poczyniła znaczne postępy i pigułki antykoncepcyjne znacznie udoskonalono w porównaniu z tymi sprzed 30 lat, to jest pewne „ale”. Działanie hormonów sterydowych nie jest do końca poznane. Nie działają one tylko na narządy płciowe czy układ podwzgórzowo-przysadkowy, lecz na wszystkie komórki ciała, stymulując syntezę pewnych białek i hamując syntezę innych. Naukowcy wiedzą tylko z grubsza, jakich, gdzie i w jakim stopniu. Sam wiem o tym najlepiej, gdyż przez 15 lat pracowałem jako biolog molekularny, czyli taki od działania cząstek biologicznych. A rozregulowanie syntezy białek może doprowadzić do choroby nowotworowej.

Dlatego istnieją przypuszczenia, że kilku- lub kilkunastoletnie stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi. Muszę jednak dodać, że śmiertelność na raka piersi jest mniejsza w grupie pacjentek stosujących doustne środki antykoncepcyjne niż u kobiet, które ich nie stosują. Dlaczego? Odpowiedź jest dość prosta. Kobiety, które je stosują, są dokładnie badane przez lekarza, który przepisuje te pigułki. Dlatego rak w tej grupie pacjentek jest wcześniej wykrywany. A wcześnie wykryty rak to 90% szansa na jego wyleczenie!

Jednak nie każda kobieta może stosować OC ze względu na mogące wystąpić działania niepożądane i ewentualne przeciwwskazania. Dlatego OC mogą być wydawane tylko z przepisu lekarza i stosowane po zasięgnięciu jego porady. Lekarz musi Cię dokładnie zbadać i przeprowadzić wywiad na temat historii chorób w rodzinie Twojej matki, zwłaszcza pod kątem schorzeń, przy których stosowanie pigułki jest przeciwwskazane.

minipig_dz.jpg (11456 bytes)Na rysunku obok pokazano,
jak działa tak zwana minipigułka
(w Polsce niestety niedostępne). Minipigułka zawiera minimalną ilość hormonów, która nie hamuje jajeczkowania, lecz tylko zmienia właściwości śluzu szyjki macicy, czyniąc go nieprzepuszczalnym dla plemników.
Ze względu na minimalną zawartośc hormonów i mechanizm działania, minipigułkę należy bezwzględnie zawsze stosować o tej samej godzinie, gdyż od tego zależy jej skuteczność antykoncepcyjna. Klasyczna pigułka antykoncepcyjna oprócz tworzenia śluzowej bariery, hamuje również jajeczkowanie.

Pamiętaj!
Wpływ hormonów zawartych w pigułkach antykoncepcyjnych na równowagę hormonalną organizmu i regulowane przez nią procesy nie został do końca poznany. Chodzi o to, że funkcjonowanie organizmu zależy właśnie od tej równowagi, a nie ilości jednego czy drugiego hormonu. Hormonalna regulacja procesów komórkowych jest znacznie bardziej skomplikowana niż funkcjonowanie zegarka mechanicznego, w którym wszystkie trybiki zazębiają się i obracają. Ingerowanie w tę równowagę poprzez przyjmowanie hormonów zawartych w pigułkach antykoncepcyjnych w pewnych przypadkach może ją zaburzać i powodować działania niepożądane. Najczęstszymi z nich są: tycie, depresja, migreny, osłabienie popędu płciowego. W bardzo rzadkich przypadkach może wystąpić udar mózgu, procesy zakrzepowo-zatorowe oraz nowotwory.

Nieopublikowane wyniki 3 badań klinicznych przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii wykazały, że niektóre progestageny III generacji (gestoden, dezogestrel), wchodzące w skład wielu najnowszych pigułek antykoncepcyjnych zwiększają ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej, zwłaszcza u kobiet palących papierosy.

Obecnie wielu producentów reklamuje swoje środki antykoncepcyjne - zwłaszcza te najnowsze - posługując się argumentem „najniższej dawki”, minimalnej zawartości, itp. Jednak w świetle nie do końca wyjaśnionego związku między rodzajami progestagenów stosowanymi w tych pigułkach a zapadalnością na choroby zakrzepowo-zatorowe, należy raczej upewnić się, jaki progestagen wchodzi w skład pigułki zamiast zwracać uwagę tylko na wielkość dawki.

Podsumujmy:

1) Pigułki to nie cukierki - zawierają bardzo aktywne biologicznie składniki, które mogą wywoływać działania niepożądane.
2) Nie wszystkie kobiety mogą stosować pigułki antykoncepcyjne. Są one dostępne wyłącznie z przepisu ginekologa.
    Musi on z Tobą przeprowadzić staranny wywiad, zbadać Cię, a być może skieruje również na dodatkowe badania
2) Nie ilość lecz rodzaj się liczy - jaki progestagen wchodzi w skład pigułki? Spytaj się lekarza albo przeczytaj ulotkę.
3) Palisz papierosy? Nie stosuj doustnej antykoncepcji! Stosujesz doustną antykoncepcję? Nie pal!
4) Hormony to kuchnia diabła. Nie stosuj ich dłużej niż naprawdę musisz!

Preparaty hormonalne, czyli doustne środki antykoncepcyjne będą wtedy absolutnie bezpieczne, gdy nie będą w ogóle zawierały hormonów. I dlatego prezerwatywa w pewnych przypadkach jest... debest!

   kleo_but.gif (3633 bytes)   dalej.gif (2709 bytes)