Chemia kliniczna - normy hormonów płciowych


Zamieszczoną poniżej tabelę opracowaliśmy głównie z myślą o lekarzach. Jakkolwiek nowoczesne analizatory na wydrukach
zazwyczaj automatycznie podają normę, być może warto mieć równiez pod ręką pełniejsze dane.
Natomiast osoby zainteresowane, moharówniez porównać wyniki swoich badań, o ile były one u nich przeprowadzane.
Tabela służy równiez jeszcze jednemu celowi: ma uzmysłowić osobom zainteresowanym, jak skomplikowany
jest układ hormonalny człowieka.

W tabeli ograniczyliśmy się tylko do hormonów płciowych, związanych tematycznie z treścią naszego serwisu.

Hormon
ciekawostki

Poziom
(w jednostkach konwencjonalnych)
mężczyźni (M), kobiety:(K), kobiety po menopauzie (KM)

Poziom
(w jedn. SI)

Współczynnik przeliczeniowy
( jedn. konw. — jedn. SI)

DHEA
(dehydroepiandrosteron)
najaktywniejsza pochodna męskiego hormonu płciowego - testosteronu. Naukowcy są zdania, że hormon ten również ma związek z łysieniem androgenozależnym

W okresie przedpokwitania: 0,05-0,2 ng/ml

(M) 3 - 10 ng/ml
(K) < 1 ng/ml
(KM) 0,08 - 0,35 ng/ml

0,17-0,7 nmola/l

10-35 nmoli/l
<3,5 nmola/l
0,28 - 1,2 nmola/l

3,467
DHEA-S

1-7 r.ż. (M) <600, (K) <500
8-13 r.ż. (M) 100-2500, (K) <100-1600
14-19 r.ż. (M) 750-5000, (K) <1250-3250
20-29 r.ż. (M) 2800-6400, (K) <650-2800
30-39 r.ż. (M) 1500-5300, (K) <450-2900
40-49 r.ż. (M) 1000-4300, (K) <300-2200
50-59 r.ż. (M) 650-3400, (K) <200-1700
60-69 r.ż. (M) 400-2700, (K) <150-1250
70-79 r.ż. (M) 250-2000, (K) <100-900 (wszędzie w ng/ml)

jak obok,
wszędzie w µg/l
0,002714
FSH
horm. stymul. pęcherzyki jajnik.
prosze zwrócić uwagę, że choć mężczyźni nie mają jajników, też wydzielają hormon stymulujący rozwój pęcherzyków jajnikowych

W okresie przedpokwitania: 0,3 - 3,9 mU/ml
(M) 1 - 14 mU/ml
(K) faza cyklu: dojrzewanie pęcherzyka: 3-12 mU/ml
(K) faza cyklu: owulacja: 8-22 mU/ml
(K) faza cyklu: lutealna (ciałka żółtego) 2-12 mU/ml
(KM) 12-30 mU/ml

Test LH-RH, przyrost po 30 minutach
dwukrotny przyrost, > 3 mU/ml

jak obok, tylko U/l
1
beta-HCG
gonadotropina kosmówkowa
hormon podtrzymujący rozwój łożyska, za pomocą którego odźywiany jest płód. To ten hormon jest markerem wczesnej ciąży i jest wykrywany przez test ciążowy
mężczyźni i kobiety nie będące w ciąży: <3 mU/ml
kobiety ciężarne, ok. 10 dnia po owulacji: ok. 20 mU/ml
Maksymalny poziom (9-11 tydz. ciąży): 280 000 mU/ml
<3U/l
20U/l
280 000 U/l
1
17-hydroksyprogesteron (M): 0,06 - 3 µg/l
(K) faza cyklu: dojrzewanie pęcherzyka: 0,20 - 1 µg/l
(K) faza cyklu: lutealna (ciałka żółtego): 0,5 - 3,5 µg/l
0,2 - 9 nmoli/l
0,6 - 3 nmole/l
1,5 - 10,6 nmoli/l
3,026
LH
hormon luteinizujący
W okresie przedpokwitania: 0,9 mU/ml
(M): 1,5 - 9,2 mU/ml

(K) faza cyklu: dojrzewanie pęcherzyka: 1,8-13,4 mU/ml
(K) faza cyklu: owulacja: 15,6-78,9 mU/ml
(K) faza cyklu: lutealna (ciałka żółtego) 0,7-19,4 mU/ml
(KM) 50 mU/ml

Test LH-RH, przyrost po 30 minutach
2 do 8-krotny przyrost, co najmniej 12 mU/ml

jak obok, tylki U/l
1
Estradiol (mężczyźni) 6 - 44 pg/ml 20-160 pmoli/l
3,67
Estradiol (kobiety)

faza cyklu: dojrzewanie pęcherzyka: 10-50 pg/ml
faza cyklu: owulacja:50-375 pg/ml
4 dni przed szczytem wydzielania LH: 60-200 pg/ml
1 dzień przed szczytem wydzielania LH: 120-375 pg/ml
2 dni po szczycie wydzielania LH:50-155 pg/ml
faza cyklu: lutealna:15-260 pg/ml
6 dni po szczycie wydzielania LH: 60-260 pg/ml
12 dni po szczycie wydzielania LH:15-115 pg/ml
(KM) <14 pg/ml

40-180 pmoli/l
180-1380 pmoli/l
220-730 pmoli/l
440-1380 pmoli/l
180-560 pmoli/l
60-950 pmoli/l
220-950 pmoli/l
60-420 pmoli/l
<50 pmoli/l
3,67
Estriol
(wolny, podczas ciąży)
(K) w zależności od tygodnia ciąży (t.c.):
30. t.c. 3,0 - 8,0 ng/ml
35. t.c. 4,5 - 17,2 ng/ml
40. t.c. 7,7 - 24,0 ng/ml
42. t.c. 8,5 - 24,5 ng/ml
jak obok, lecz w µg/l
1
Progesteron < 10 r.ż.: <0,5 ng/ml
(M): <0,6 ng/ml
(K): faza cyklu: dojrzewanie pęcherzyka: <1,4 ng/ml
(K): faza cyklu: lutealna (ciałka żółtego) 5-30 ng/ml
(KM): <0,91 ng/ml
<1,6 nmola/l
<1,9 nmola/l
<4,4 nmola/l
15,9-95,4 nmola/l
<2,9 nmola/l
3,18
Prolaktyna
hormon odpowiedzialny za stymulację gruczołów piersiowych do wydzielania mleka
(M): 0,62-12,5 ng/ml
(K): 0,62-15,6 ng/ml
(KM): <9,7 ng/ml
(K) w ciąży: <203 ng/ml
20-400 µU/ml
20-500 µU/ml
<312 µU/ml
<6500 µU/ml
32,3
Testosteron
Męski hormon płciowy, uwielbiany przez "koksujących" sportowców, lecz łatwy do wykrycia
W okresie przedpokwitania: 0,05-0,2 ng/ml
(M): 3-10 ng/ml
(K): <1 ng/ml
(KM): 0,08-0,35 ng/ml
0,17-0,7 nmola/l
10-35 nmoli/l
<3,5 nmola/l
0,28-1,2 nmola/l
3,467

Żródło: Jacob, M. Normalwerte pocket - ein Vademecum - kurz und findig, Börm Bruckmeier Verlag GmbH (wyd.), Grünwald (1996)

Uwagi
1) ze względu na stały postęp wiedzy i stosowanie różnych metod oznaczania hormonów, podane wartości mogą się nieznacznie różnić od pomiarów wykonanych z zastosowaniem innych metod.
2) Jak widać w zamieszczonej tabeli, prawidłowe poziomy hormonów zawierają się w pewnych granicach (od-do). Stąd bierze się mnogość fenotypów hormonalnych, mogących utrudniać dobranie najwłaściwszej pigułki antykoncepcyjnej.
3) zwróć uwagę na to, że kobiety wydzielają również żeńskie hormony płciowe, a kobiety - męskie
4) oznaczenie poziomu hormonów jest bardzo pomocne u kobiet okołomenopauzalnych, przy podejmowaniu decyzji o ewentualnym wdrożeniu odpowiedniej hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) objawów klimakterium.