Z A P A M I Ê T A J

Je¶li za pocz±tek ci±¿y uznaæ wytworzenie zawi±zków ³o¿yska i pocz±tek kr±¿enia ³o¿yskowego, to o ci±¿y mo¿na mówic dopiero 11 - 12 dnia po owulacji.

 


Zap³odnienie i wczesny rozwój zarodkowy cz³owieka
(0 - 12 dzieñ po owulacji)


Poniewa¿ proces implantacji (zagnie¿d¿enia siê czy nidacji) blastocysty jest zakoñczony dopiero 11 - 12 dnia po owulacji, uznawane przez ¶rodowisko medyczne i WHO metody antykoncepcji po stosunku nie s± metodami aborcyjnymi.


Na zdjêciu obok - pocz±tek procesu implantacji (zagnie¿d¿ania siê) blastocysty) - 6 - 7 dzieñ po owulacji; na schemacie - schemat procesu zagniezd¿ania siê

11 - 12 dni po owulacji blastocysta ma 0,1 - 0,2 mm ¶rednicy.

Komórki trofoblastu otaczaj± i niszcz± komórki wy¶cie³aj±ce macicê, doprowadzaj±c do powstania zbiorniczków wype³nionych krwi±. Stymuluj± one powstawanie w³osowatych naczyñ krwiono¶nych, które potem przekszta³c± siê w naczynia krwiono¶ne ³o¿yska. Wewnêtrzna masa komórek dzieli siê, co w szybkim czasie prowadzi do powstania dwuwarstwowej tarczki zarodkowej. Komórki wierzchnie dadz± przekszta³c± siê w zarodek i uformuj± owodniê, natomiast komórki spodniej warstwy przekszta³c± siê w w woreczek ¿ó³tkowy (nie myliæ z ¿ó³ciowym!).

Kolejne fazy rozwoju to fazy 6a i 6b:
13 dni po owulacji powstaj± palczaste wypustki owodni rozwijaj±cego siê ³o¿yska , które kotwicz± miejsce nidacji blastocysty. Wielko¶æ - 0,2 mm

Na tym etapie zaczyna byæ wytwarzana krew i powstaj± naczynia krwiono¶ne zarodka. Uk³ad krwiono¶ny pojawia siê najwcze¶niej w obszarze "³o¿yska" otaczajacego zarodek. W tym czasie woreczek ¿ó³tkowy zaczyna wytwarzaæ hemopoetyczne komórki krwi (bezj±drzaste).

Pod koniec etapu 6a zarodek jest przytwierdzony szypu³± (która pó¼niej stanie siê czê¶ci± sznura pêpowinowego) do rozwijajacego siê ³o¿yska.

Na poczatku fazy 6b na powierzchni tarczki zarodkowej pojawia siê w±ska linia komórek, które wyznacz± o¶ zarodka i zapocz±tkuj± gastrulacjê - proces, w wyniku którego powstan± wszystkie trzy listki zarodkowe: ektoderma, mezoderma i endoderma. Listki zarodkowe dadz± pocz±tek poszczególnym tkankom i narz±dom.