„Antykoncepcja po...” z zastosowaniem preparatu Postinor-Duo
najczęściej zadawane pytania


Wokół antykoncepcji po... narosło wiele nieporozumień i mitów. Nic dziwnego, że osoby zainteresowane tą metodą antykoncepcji są zdezorientowane i mają wiele wątpliwości. A przecież zamiast poprzestawać na domysłach i obiegowych, najczęściej wyssanych z palca opiniach, lepiej zapytać specjalistów! Aby uzyskać te informacje, można dzwonić pod ogólnopolski numer infolinii 0-801 1000 72 (opłata jak za rozmowę lokalną).
Ilość zadawanych pytań świadczy o dużym zainteresowaniu antykoncepcją po... . Świadczy też o tym, że większość internautów "rusza do akcji", a dopiero potem myśli, choć powinno być przecież odwrotnie! No cóż, lepiej pomyśleć później niż nie pomyśleć w ogóle.

Ponieważ większość internautów zadaje te same pytania na temat antykoncepcji po..., poniżej zamieściliśmy ich listę wraz z odpowiedziami specjalistów. Jednocześnie przypominamy, że antykoncepcję po można stosować tylko sporadycznie, a nie jako podstawową, regularną antykoncepcję.


Ile mam czasu na zastosowanie antykoncepcji po... i dlaczego?

Na zastosowanie pierwszej tabletki mamy 72 godziny czasu. Nie zapominajmy jednak, że metoda jest tym skuteczniejsza im wcześniej zostanie zastosowana metoda. Jeżeli mamy więc możliwość pierwszą tabletkę należy zażyć jak najwcześniej. Dawkę należy powtórzyć po 12 godzinach od zażycia pierwszej tabletki. Jest to najskuteczniejszy sposób postępowania w przypadku niezabezpieczonego stosunku.

Co się może stać jeżeli przyjmę tabletkę stosowaną w metodzie antykoncepcji po stosunku, po czasie 72 godzin?

Tak znaczne spóźnienie po prostu nie będzie gwarantowało skuteczności. Zmiany wywołane stosowaniem pigułki muszą najpóźniej rozwinąć się przed czasem ewentualnej inplantacji. Reakcja organizmu po przyjęciu preparatu jest dość szybka lecz gdy nie są one wystarczająco nasilone nie gwarantują dobrego efektu antykoncepcyjnego. Jeżeli, pomimo stosowania pigułki, dojdzie do ciąży to jej dalszy rozwój i przebieg jest prawidłowy.

Dlaczego zaleca się przyjęcie tabletki stosowanej w tej metodzie w możliwie w krótkim czasie po niezabezpieczonym stosunku?

Im wcześniej odpowiednie stężenie hormonów wywoła zmiany w organizmie - tym efektywniej mogą działać mechanizmy zapobiegające ciąży. Gwarantuje to w pierwszej dobie taka samą wysoka skuteczność jak innych pigułek antykoncepcyjnych ( 0,4%). Im później zastosowany będzie preparat tym jest ona mniejsza a w trzeciej dobie ( przed upływem 72 godz.) jest podobna jak wkładki domacicznej (ryzyko ciąży wynosi 2,7%).

Jaki jest koszt tabletek stosowanych
w antykoncepcji po...?

Koszt jest zależny od miejscowości i wynosi około 55 - 60 złotych. Jeśli korzystasz z płatnej wizyty u ginekologa, do kosztów preparatu należy doliczyć koszty wizyty. Jeśli to dla Ciebie zbyt drogo, możesz skorzystać z o wiele tańszej metody Yuzpe, zażywając określoną ilość pigułek dowolnego doustnego preparatu antykoncepcyjnego zawierającego lewonorgestrel. Ważne jest, by łącznie zażyć nie mniej niż 1000 i nie więcej niż 1600 µg lewonorgestrelu w dwóch równych dawkach (czyli po 500 - 800 µg każda) co 12 godzin, nie później niżdo 72 godziny po niezabezpieczonym stosunku.

Jakie jest ryzyko ciąży przy zastosowaniu
tej metody?

Ryzyko zajścia w ciążę stosując metodę antykoncepcji po... jest małe jeżeli pierwszą tabletkę zastosujemy do 72 godziny po...
Należy jednocześnie pamiętać, że skuteczność jest tym większa im wcześniej zastosujemy metodę po niezabezpieczonym stosunku płciowym.

Jaki wpływ na mój cykl ma zastosowanie antykoncepcji po...?


Może dojść do przesunięcia cyklu miesiączkowego. Na podstawie badań WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) stwierdzono następującą zależność:

- u 13% kobiet nastąpiło opóźnienie o 8 i więcej dni
- u 15% kobiet nastąpiło opóźnienie o 4 - 7 dni
- u 61% +/- 3 dni
- u 11% nastąpiło przyspieszenie krwawienia o więcej niż 3 dni


Co się stanie gdy następne współżycie nastąpi po zastosowaniu  antykoncepcji po...?

W takim przypadku należy traktować taki stosunek jako niezabezpieczony. Zastosowanie antykoncepcji po... zabezpiecza tylko ten stosunek, który miał miejsce przed zastosowaniem preparatu.

Jak skuteczna jest antykoncepcja po...?

Skuteczność jest wysoka i w przypadku zastosowania preparatu Postinor-Duo, jedynego zarejestrowanego w Polsce do tej metody środka wynosi  96 - 99%. Należy jednocześnie pamiętać, że skuteczność jest tym większa im wcześniej zastosujemy metodę po niezabezpieczonym stosunku płciowym.

Czy konieczna jest recepta aby nabyć preparat stosowany w metodzie antykoncepcji po...?

W Polsce preparat stosowany jako antykoncepcja po jest  wyłącznie dostępny na receptę w przeciwieństwie do większości krajów, gdzie można go kupić bez recepty a w niektórych również na stacjach benzynowych. W celu uzyskania recepty na Postinor-Duo niezbędna będzie zatem wizyta u lekarza pierwszego kontaktu, ginekologa lub w jednej z Placówek Towarzystwa Rozwoju Rodziny, które znajdują się na terenie całej Polski

Jakie są działania niepożądane przy zastosowaniu tej metody?

Wszystkie działania niepożądane są niegroźne i szybko przemijające. Najczęstsze są nudności (20%), bóle brzucha (18%), złe samopoczucie (17%), inne objawy (biegunka, zawroty głowy, wymioty) - 10% przypadków. Mogą również przejściowo pojawić się plamienia lub "krwawienia poza kolejnością".

Czy jest jakiś limit częstości stosowania antykoncepcji po...?

Zgodnie z zaleceniami WHO w zasadzie nie podaję się konkretnej liczby zastosowań np. w roku. Należy jednak pamiętać, że metody tej NIE NALEŻY traktować jako rutynowej metody antykoncepcyjnej a jedynie jako antykoncepcję w sytuacji awaryjnej, a więc tylko w sytuacji wyjątkowej, sporadycznej.

Czy dostępne są w Polsce tabletki wczesnoporonne zwane także aborcyjnymi lub poronnymi?

Zgodnie z polskim prawem w naszym kraju nie są dopuszczone do stosowania żadne preparaty o działaniu wczesnoporonnym.
Tabletki takie znane pod nazwą RU-486 zostały zarejestrowane tylko w nielicznych krajach na świecie i stosowane są tylko w wyjątkowych sytuacjach. Obecnie można je kupić po konsultacji z lekarzem w Wielkiej Brytanii, Chinach, Rosji, Izraelu, Hiszpanii, Niemczech, Szwajcarii, Holandii, Austrii, Luxemburgu, krajach skandynawskich, Grecji i USA.

Dlaczego antykoncepcja po... jest obecnie w Polsce tak strzeżoną tajemnicą?


Powodów takiej sytuacji jest wiele, niewątpliwie jednak najważniejszym z nich jest niska świadomość antykoncepcyjna w naszym kraju dotycząca wielu aspektów seksualności człowieka. Począwszy od edukacji seksualnej w szkołach a skończywszy na wiedzy na temat antykoncepcji po... w środowisku lekarskim nie tylko ginekologów, ale także lekarzy pediatrów czy lekarzy rodzinnych, ciągle jest jeszcze bardzo wiele do zrobienia.
Innym elementem takiego stanu jest MYLNA świadomość i wiązanie tej metody ze środkami wczesnoporonnymi co jest całkowitym nieporozumieniem.


Jak często w Polsce stosowana jest
antykoncepcja po...?


W 2002 roku kobiety sięgały po Postinor-Duo ponad 100 000 razy, wydawać by się mogło że często ale jeżeli zestawimy z tymi danymi liczby 350 000 (Francja), czy dwa razy większą liczę w Wielkiej Brytanii można stwierdzić jednoznacznie, że świadomość tego rodzaju antykoncepcji w Polsce jest mała. Uważa się, że najczęściej powodem zastosowania antykoncepcji po stosunku jest "awaria prezerwatywy" (pęknięcie, zsunięcie, itp.) ok. 50%, błąd przyjęcia tabletki antykoncepcyjnej ok. 10% i na koniec w 40% inne powody (głównie stosunek przerywany, metoda kalendarzykowa). Bardzo popularny sposobem zapobiegania ciąży w Polsce ciągle pozostaje stosunek przerywany, dlatego błędy tej metody często mogą kończyć się koniecznością zastosowania antykoncepcji po...


Jak działa antykoncepcja po...?


Działanie jest wielopoziomowe i opiera się na:

- działaniu bezpośrednio na regulację hormonalną kobiety (nie dochodzi do owulacji - jajeczkowania)
- zmianie motoryki jajowodu
- utrudnieniu migracji plemnikom i obniżaniu ich ruchliwości, przez co nie mogą zapłodnić komórki jajowej.


Czy kobieta może stosować tylko antykoncepcję po... zamiast innych metod np. tabletek antykoncepcyjnych?

Często kobiety pytają lekarza ginekologa, dlaczego mają stosować rutynowo tabletki antykoncepcyjne jeżeli współżyją bardzo rzadko i wystarczyło by im raz na jakiś czas zastosować po prostu antykoncepcję po... . Odpowiedź brzmi: jest to metoda zarezerwowana do stosowania w sytuacjach wyjątkowych, a więc gdy inne zwiodą, a nie zamiast tych metod. Należy jednak w pewnych okolicznościach brać pod uwagę zabezpieczenie się "na zapas" np. wtedy gdy rutynowo stosujemy prezerwatywy czy stosunek przerywany.

Czy mogę dostać receptę na antykoncepcję po... niejako "na zapas"?

Oczywiście że jest to możliwe szczególnie w sytuacji gdy rutynową antykoncepcją jest prezerwatywa lub stosunek przerywany, wtedy też posiadając opakowanie preparatu w domu możemy czuć się zdecydowanie pewniej. Jest to postępowanie zalecane przez WHO (Światową Organizację Zdrowia).

Czy mogę stosować antykoncepcję po...
podczas karmienia piersią?

Pomimo, że zagrożenie dla dziecka jest małe należy jednak przez min. tydzień (najlepiej po konsultacji z lekarzem prowadzącym) odstawić karmienie. Faktem jest, że zawarty w Postinorze-Duo progestagen przechodzi do mleka matki, jednocześnie bardzo trudno o wiarygodne, statystycznie istotne informacje oparte na badaniach, ponieważ nie są takie dostępne.

Jak wpływają preparaty antykoncepcji
po... na płód?

W literaturze naukowej na całym świecie jak dotąd nie zanotowano żadnych doniesień o niekorzystnym wpływie antykoncepcji po... na rozwój płodu i narodziny dziecka. Uważa się, że stosowania jest ona w tym wypadku jest o wiele bezpieczniejsze o doustnych tabletek antykoncepcyjnych uważanych bezpieczną metodę postępowania.

Czy mógłby pan doktor jeszcze raz przypomnieć sposób stosowania tabletek Postinor-Duo?

 

- 1 tabletkę należy zażyć możliwie najwcześniej po stosunku nie później niż do 72 godziny po...
- następnie kolejną 1 tabletkę po 12 godzinnej przewie

Dr n. med Grzegorz Południewski

   

Kilka słów komentarza od redakcji:
Chwytliwy argument "zabijania dzieci nienarodzonych" w odniesieniu do antykoncepcji po... jest pseudoargumentem, ponieważ zgodnie z dostępna wiedzą naukową ani stosowanie preparatu Postinor-Duo czy metody Yuzpe nie wywołuje poronienia zagnieżdżonego zarodka (tutaj zob. wczesna embriogeneza). Dowodem na to jest fakt, że obie metody nie wpływaja na istniejącą już ciążę. Rozprzestrzenianie tego typu informacji ma na celu dezinformowanie zainteresowanych osób i jest aktem przemocy emocjonalnej poprzez wzbudzanie u nich bezpodstawnego poczucia winy.

Teologowie i filozofowie od tysiącleci, a naukowcy od niewiele krótszego czasu po dzień dzisiejszy również mają trudności z podaniem prostej definicji na pozór tak oczywistego fenomenu, jakim jest życie i jaką cechą się różni od właściwości nieożywionych składników wszechświata.

Może w takim razie warto pokusić się o sformułowanie utylitarnej definicji ludzkiego życia poprzez odwrócenie definicji śmierci człowieka? Skoro obecnie medycyna za bezsporny dowód zgonu uznaje ustanie aktywności mózgu (tzw. płaski eeg) i czas ustania tej aktywności wpisuje sie w akcie zgonu (o ile umierająca osoba była podłączona do monitora), tak samo można by przyjąć, że nie może być mowy o ludzkim życiu dopóki u rozwijającego się zarodka nie wystąpi aktywność mózgu.

Choć osobiście muszę przyznać, że być może nie mam racji, gdyż żyjąc od blisko pół wieku odnoszę wrażenie, że pewne osobniki doskonale radzą sobie... bez aktywności mózgu. Tylko bez urazy! Każdy, kto był w stanie włączyć komp i przeczytać tych kilka zdań z pewnością ma mózg. (red)